مقالات

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

ارم | محسن سلیمانی ارم \eram\، محله‌ای واقع در منطقۀ 5 شهرداری تهران.
ارگ، مسجد | مسعود تاره ارگ، مسجد \masjed-e arg\ (تأسیس: 1331 ش/ 1952 م)، مسجدی به نشانی میدان پانزده خرداد (ارگ سابق)، خیابان علی‌اکبر داور، روبه‌روی مجتمع کاخ گلستان.
ارگ، خانۀ تاریخی | مینا رمضان جماعت ارگ، خانۀ تاریخی \xāne-ye tārīxī-ye arg\، خانه‌ای تاریخی که قدمت آن به سالهای پایانی دورۀ ناصرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد، واقع در خیابان صوراسرافیل، کوچۀ ناصرالدین میرزا، پلاک 15.
ارگ | حمیدرضا حسینی ارگ \arg\، یا ارک، از محله‌های پنج‌گانۀ تهران در دورۀ قاجار و جایگاه دربار و دیوان، که اکنون در بخشی از محدودۀ شهرداری منطقۀ 12 قرار گرفته است.
ارکستر فیلارمونیک تهران | سارا طباطبایی ارکستر فیلارمونیک تهران \orkestr-e fīlarmonīk-e tehrān\، از مهم‌ترین مراکز موسیقی در ایران که در حدود 50 سال، از 1332 تا اوایل دهۀ 1380 ش، به فعالیت پرداخت.
ارکستر سمفونیک تهران | سارا طباطبایی ارکستر سمفونیک تهران \orkestr samfonīk-e tehrān\، قدیمی‌ترین ارکستر سمفونیک ایران.
اردستانی | فهیمه شکیبا اردستانی / ardestānī/ ، گویش رایج در شهر اردستان، واقع در استان اصفهان، که از گروه گویشهای مرکزی ایران، شاخۀ جنوب شرقی به شمار می‌رود. این شاخه، افزون‌بر اردستانی، گویشهای انارکی، بهدینی (گویش زردشتیان یزد و کرمان)، نایینی، زفره‌ای و گویش کلیمیان یزد و کرمان را هم در بر می‌گیرد (لکوک، 517- 518؛ رضایی باغ‌بیدی...
رودسری | نادره نفیسی رودسری / rudsarī/ ، از گویشهای گیلکی، که در جنوب غربی دریای کاسپی رواج دارد و از گویشهای ایرانی دستۀ غربی، گروه گویشهای کنارۀ دریای کاسپی به شمار می‌رود (حسن‌دوست، 1/ 29). این گویش متعلق به گویشهای رایج در شرق استان گیلان، یعنی از دستۀ بیه‌پیش است. در شهرستان رودسر به این گویش سخن می‌گویند. رودسری برای گویشور...
ساری | جهان دوست سبزعلیپور ساری / sâri/ یا ساروی / sâravi/ ، از گویشهای زبان مازندرانی، که در شهر ساری، مرکز استان مازندران، رواج دارد. گویشهای مازندرانی از رشته‌کوههای البرز و کرانه‌های جنوب‌شرقی دریای کاسپین، در شهرهایی مانند ساری، بابل، آمل، تنکابن، قائم‌شهر، چالوس، شهمیرزاد و جز آنها رواج دارند (لُکوک، 490).
ارک، دروازه |
ارغون | پریسا سنجابی ارغون \arqūn\، فخرعظمى (1278-1344 ش/ 1899- 1966 م)، شاعر، روزنامه‌نگار، پیشرو در حقوق زنان، هنرمند و مادر شاعر نامدار معاصر ایران سیمین بهبهانی (د 1393 ش/ 2014 م).
ارسی دوزها، بازار |
ارژنگی | فهیمه خسروی آدینه وند ارژنگی \aržangī\، فرهـاد (1317-1340 ش/ 1938- 1961 م)، نقاش، نوازندۀ تار و آهنگ‌ساز.
اردل باشی / آردل باشی، کوچه | علیرضا بنی جانی اردل‌باشی/ آردل‌باشی، کوچه \kūče-ye ā(a)rdel-bāšī\، کوچه‌ای واقع در محلۀ عودلاجان تهران عهد ناصری.
اردکانی | مینا احمدیان اردکانی \ardakānī\، ملا محمدتقی، عالم دینی، فقیه، مجتهد، مدرس مدرسۀ خان مروی و از مراجع بزرگ یزد.
اردشیر یگانگی، کتابخانه | علی محمد مرادیان منفرد اردشیر یگانگی، کتابخانه \ketāb-xāne-ye ardešīr- e yegānegī\، کتابخانه‎ای تخصصی در حوزۀ تاریخ، فرهنگ و ادبیات ایران باستان، وابسته به انجمن زردشتیان تهران، واقع در خیابان جمهوری، خیابان کیخسرو شاهرخ.
اردشیر میرزا | مسعود تاره اردشیر میرزا \ardešīr mīrzā\، ملقب به رکن‌الدوله (د 1282 ق/ 1865 م)، حاکم تهران در سالهای 1269-1272 ق/ 1853-1856 م.
اردشیر زارع، نقشه | مسعود تاره اردشیر زارع، نقشه \naqše-ye ardešīr-e zāreʾ\، نقشه‌ای از شمال و شمال غربی تهران در دورۀ سلطنت مظفرالدین شاه قاجار (1313-1324 ق/ 1896-1906 م).
اردبیلیها، مسجد | سیما طایفه اردبیلیها، مسجد \masjed-e arda(e)bīlīhā\، بنایی متعلق به اوایل دورۀ پهلوی دوم، واقع در چهارراه گلوبندک، خیابان پانزده خرداد غربی (بوذرجمهری سابق)، کوچۀ بادامچی، کوچۀ چاله‌حصار. این اثر در 8/ 5/ 1358 ش به شمارۀ 781‘15 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
ارج، کارخانۀ لوازم خانگی | محسن مرادی ارج، کارخانۀ لوازم خانگی \kār-xāne-ye lavāzem-e xānegī-ye arj\، از قدیمی‌ترین کارخانه‌های خصوصی تولید لوازم خانگی در ایران.
ارتش، چاپخانه | عبدالحسین آذرنگ ارتش، چاپخانه \čāp-xāne-ye arteš\، امروزه: چاپخانۀ ارتش جمهوری اسلامی ایران (چاجا).
ارتدکس روسی، کلیسای | سیما طایفه ارتدکس روسی، کلیسای \kelīsā-ye ortodoks-e rūsī\، یا کلیسای نیکلای مقدس، بنایی متعلق‌به دورۀ پهلوی اول واقع در خیابان مفتح جنوبی (روزولت سابق)، در حدود تقاطع طالقانی (تخت‌جمشید سابق)، نبش کوچۀ عطارد. این بنا در 25/ 7/ 1383 به شمارۀ 212‘11 در فهرست آثار ملی به‌ثبت رسیده است.
ارتباطات، موزه | مسیح موسوی زادگان ارتباطات، موزه \mūze-ye ertebātāt\، یا موزۀ پست و مخابرات، نخستین موزۀ پستی ایران با الگوبرداری از موزه‌های تخصصی غربی، که در 1311 ش/ 1932 م، بنیاد نهاده شد.
ارت، هنرستان صنعتی | مسعود تاره ارت، هنرستان صنعتی \honarestān-e sanʾatī-ye ort\، آموزشگاهی فنی ـ حرفه‌ای ویژۀ آموزش کلیمیان (تأسیس: 1329 ش/ 1950 م).
ارباب جمشید | مسعود تاره ارباب‌جمشید \arbāb-jamšīd\ (1267-1351 ق/ 1851-1932 م)، بازرگان، زمین‌دار، نیکوکار زردشتی و نمایندۀ دورۀ اول مجلس شورای ملی.
ارامنه، گورستان |
ارامنه، خیابان و کوچه | مسعود تاره ارامنه، خیابان و کوچه \xiyābān va(o) kūče-ye arāmane\، شماری از خیابانها و کوچه‌های تهران که در گذر زمان، هریک به سبب اقامت ارمنیان در آن، چندی بدین‌نام شهرت یافتند.
ادیب السلطنه، شرکت خیریه | مسعود تاره ادیب‌السلطنه، شرکت خیریه \šerkat-e xeyriy (yy)e-ye adīb-os-saltane\، از مؤسسات خیریۀ تهران، در دورۀ احمد شاه قاجار (تأسیس: 1328 ق).
ادیب تهرانی | مینا احمدیان ادیب تهرانی \adīb-e tehrānī\، میرزا محمدعلی )1264-1327 ش/ 1885- 1948 م)، عالم دینی، ادیب و مدرس.
ادیب | امیر افشارنیا ادیب \adīb\، محمدحسین (1278-1363 ش/ 1899-1984 م)، پزشک، استاد و معاون دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران، و پزشک قانونی دادگستری.
ادونتیستها، کلیسای | مریم میرزایی ادونتیستهـا، کلیسای \kelīsā-ye adventīsthā\، کلیسایی متعلق به ارمنیان شنبه‌دار (ادونتیستها) که در اوایل دوران پهلوی اول ساخته شده است.
ادب، نشریه | مریم مرادخانی ادب، نشریه \našriy(yy)e-ye adab\، نشریه‌ای که در سالهای ۱۳۲۱-۱۳۲۴ ق/ 1903-1906 م، هم‌زمان با سلطنت مظفرالدین‌شاه در تهران انتشار می‌یافت.
ادب، مدرسه | مسعود تاره ادب، مدرسه \madrese-ye adab\، از نخستین مدرسه‌های ملی تهران در محلۀ چاله‌‌میدان که با شیوۀ نوین آموزشی اداره می‌شد (تأسیس: 25 ذیحجۀ 1316 ق/ 6 مۀ 1899 م).
اخوت، انجمن | سید علی آل داوود , ساسان فاطمی اخوت، انجمن \anjoman-e oxovvat\، نخستین مجمع سازمان‌یافته‌ای که با عنوان «انجمن» در ایران اواخر دورۀ ناصرالدین شاه پدید آمد و در ایام مظفرالدین شاه تشکیلات آن رسمی و علنی شد.
اخوان ثالث، خانه | صبا مدنی اخوان ثالث، خانه \xāne-ye axavān-e sāles\، خانه‌ای متعلق به شاعر معاصر، مهدی اخوان ثالث، که به‌همراه خانواده‌اش، دو دهۀ پایانی عمرش را در آن سپری کرد.
اخوان | محسن مرادی اخوان \axavān\، جعفر (1289-1362 ش/ 1910-1983 م)، کارآفرین، بنیان‌‌گذار شرکت بازرگانی جیپ و نخستین تولیدکنندۀ خودرو در ایران.
اخگر | فرزانه جمالزایی اخگر \axgar\، احـمـد (2 شـوال 1307 ق-2 بهمـن 1348 ش/ 22 مۀ 1890-22 ژانویۀ 1970 م)، شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار، مترجم، فعال سیاسی، صاحب‌منصب نظامی و نمایندۀ مجلس شورای ملی در دوره‌های پنجم و هفدهم.
احمدیه، مریض خانۀ نظامی | مسعود تاره احمدیه، مریض‌خانۀ نظامی \marīz-xāne-ye nezāmī-ye ahmadiy(yy)e\، از نخستین بیمارستانهای نظامی تهران (تأسیس: 1333 ق/ 1915 م).
احمدی | علیرضا فائض پور احمدی \ahmadī\، مرتضى، از هنرمندان پیش‌کسوت رادیو و تلویزیون.
احمدکور، بازارچه و کاروان سرا | علی کرم همدانی احمدکور، بازارچه و کاروان‌سرا \bāzārče va(o) kār(e)vān-sarā-ye ahmad(-e)kūr\، نام یک بازارچه و 3 کاروان‌سرا در تهران قدیم.
احمدعلی خان، کوچه | فهیمه خسروی آدینه وند احمدعلی خان، کوچه \kūče-ye ahmad-ʾalī xān\، کوچه‌ای واقع در مرکز محلۀ چاله‌میدان، در تهران عهد ناصری.
احمد خان سرتیپ، کوچه | فهیمه خسروی آدینه وند احمد ‌خان سرتیپ، کوچه \kūče-ye ahmad xān-e sartīp\، کوچه‌ای واقع در شرق محلۀ چاله‌میدان، در تهران عهد ناصری.
احمد تهرانی، کلانتر | مرتضی موسوی احمد تهرانی \ahmad-e tehrānī\، کلانتر (= حاکم) ری در دورۀ شـاه ‌تهماسب اول صفوی (سل‍ 930-984 ق/ 1524-1576 م) و سلطان محمد خدابنده (سل‍ 985-996 ق/ 1577- 1588 م)، شاعر پارسی‌گوی، و پدر امین‌ رازی، صاحب تذکرۀ هفت‌اقلیم (تألیف: 996-1002 ق)، که گویا همان احمدکور است.
احمد تهرانی، دیوانی | مرتضی موسوی احمد تهرانی \ahmad-e tehrānī\، دیوانی و شاعر عصر صفوی در سدۀ 10 ق/ 16 م، متخلص به قانعی.
احمد تهرانی |
احترامی | گلاله هنری احترامی \ehterāmī\، منوچهر (1320-1387 ش/ 1941- 2009 م)، طنزپرداز، شاعر و نویسندۀ داستان کودکان.
اتوبوس رانی، سامانه | حسن موسوی زاده اتوبوس‌رانی، سامانه \sāmāne-ye otobūs-rānī\، سامانۀ حمل‌و‌نقل در ایران، همگام با بسیاری از کشورهای مترقی دنیا شکل گرفت که عمدۀ فعالیتهای اولیۀ آن بیشتر در تهران متمرکز بود. آغازبه‌کار نخستین خط حمل‌و‌نقل عمومی در تهران که با واگنهای اسبی مسافران را جابه‌جا می‌کرد، به دورۀ ناصرالدین شاه قاجار بازمی‌گردد. از‌ آ...
اتفاق و ترقی، حزب | اکرم هادیان اتفاق و ترقی، حزب \hezb-e ettefāq-o taraqqī\، یکی از احزاب دورۀ مشروطه به ریاست مستعان‌الملک.
اتحادیه، مدرسه | مسعود تاره اتحادیه، مدرسه \madrese-ye ettehādiy(yy)e\، شماری از مدرسه‌های ملی در تهران که پس از انقلاب مشروطه آغاز به فعالیت کردند. مهم‌ترین آنها دو مدرسه بودند که یکی نام اتحادیۀ وطن و دیگری نام اتحادیۀ دروازه‌قزوین داشتند. گویا این دو مدرسۀ ملی تا اواخر دورۀ قاجار دایر بوده‌اند.
اتحادیه، خانه |

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام